“Zó, zeep in de ogen…lekker prikken!”. Ik schrok een beetje van deze uitspraak. Het meisje van zes jaar speelde de moeder van de pop: de baby werd in bad gedaan en verzorgd. De eerste reactie die in mij opkwam was: “nee dat is niet aardig!”, maar in spel mag en kan alles!
Toch wilde ik haar zeggen dat dit in het echt niet prettig is. Ik bedacht me al snel dat zij dat waarschijnlijk wel wist, want ze benoemt tenslotte dat het prikt en prikken is voor niemand fijn. “Ja, in spel kan dat” zei ik met de nadruk op spel, het meisje knikte. Opgelost.
Soms is het moeilijk om niet pedagogisch te reageren op spel, maar het gewoon te laten gebeuren. Natuurlijk zijn er wel grenzen in spel, maar echt niet veel. Het belangrijkste is dat de veiligheid gewaarborgd wordt van de speler(s). Ook dient altijd rekening gehouden te worden met persoonlijke grenzen: wat voor de één leuk is hoeft voor de ander niet zo te zijn. Eén van mijn basis regels die ik uit mijn eigen opvoeding heb mee gekregen is: ‘stop is stop’ en dit geldt ook in spel.
Vier meiden van ongeveer 3 jaar spelen samen in de tuin. Van een afstandje bekijk ik hun spel. Het ziet er zorgzaam uit: een meisje ligt op haar rug, wordt over haar bol geaaid en de ander legt een hand op haar voorhoofd. Ze praten met elkaar. Met een stokje wordt in haar arm geprikt: ‘ah, ze spelen doktertje’ denk ik bij mezelf. Eén van de meisjes rent weg en komt terug met een hand vol blaadjes. Het ‘zieke’ meisje moet zich omdraaien en een ander probeert haar broek naar beneden te doen. Dit is het moment waarop ik ‘moet’ ingrijpen zonder dat ik hun spel wil afkeuren: “hé, zie ik hier allemaal dokters?”, waarop de meiden enthousiast reageren: “jaaa en zij is ziek, wij moeten haar beter maken”. “Oké…” zeg ik bedenkelijk en kijk een beetje vragend naar de ‘dokters’. Ik krijg meteen uitleg van de meiden: “ze moet een pilletje in haar billen dan is ze weer beter, dat doet mama ook!”.
Sommige grenzen zijn voor kinderen eigenlijk gewoon nog niet duidelijk: er is voor hun geen grens. Zij spelen hier een meegemaakte situatie na en staan niet stil bij het feit dat deze handeling alleen uitgevoerd mag worden door papa’s en mama’s. Ik heb de meiden verteld dat bij wat ze ook spelen de kleren altijd aan moeten blijven: dat is een grens.